یکی از بزرگترین چالشهای معاملهگران، تشخیص نقاط دقیق بازگشت قیمت است. ورود اشتباه در انتهای یک روند میتواند بهسرعت منجر به ضرر شود. راهحل، استفاده از یک استراتژی چند لایه است که هم ساختار کلی بازار و هم سطوح کلیدی قیمت را درنظر بگیرد. در این مقاله بهصورت گامبهگام و کاملاً عملی، نحوه ترکیب تحلیل نقاط prz و امواج الیوت را برای شناسایی موقعیتهای معاملاتی با احتمال موفقیت بالا به شما آموزش خواهیم داد.
امواج الیوت چیست؟
برای شروع، باید بدانیم که بازار هرج و مرج کامل نیست. تئوری امواج الیوت بیان میکند که قیمت در قالب الگوهای تکرارشوندهای حرکت میکند که از روانشناسی جمعی سرمایهگذاران نشئت میگیرد. این نظریه به ما یک نقشه راه میدهد تا بفهمیم بازار در کدام مرحله از چرخه خود قرار دارد.
الگوی پایه الیوت بسیار ساده است:
- فاز حرکتی (Impulse): شامل ۵ موج است که در جهت روند اصلی حرکت میکنند. امواج ۱، ۳ و ۵ در جهت روند و امواج ۲ و ۴ در خلاف جهت آن (اصلاحی) هستند. معمولاً موج ۳ بلندترین و قویترین موج است.
- فاز اصلاحی (Correction): شامل ۳ موج (A, B, C) است که روند اصلی را اصلاح میکنند. این فاز پساز اتمام حرکت ۵ موجی آغاز میشود.
هدف ما از شمارش امواج الیوت، پیشبینی قطعی آینده نیست، بلکه به دست آوردن یک دیدگاه کلی از موقعیت فعلی بازار است. وقتی میدانیم که قیمت احتمالاً در حال تشکیل موج ۵ است، انتظار داریم که پساز اتمام آن، یک بازگشت و شروع فاز اصلاحی را شاهد باشیم. این دانش، زمینه را برای استفاده از ابزارهای دیگر فراهم میکند و اولین قدم در یک استراتژی فارکس با امواج الیوت است.
نقاط PRZ چگونه مشخص میشوند؟
PRZ مخفف “Potential Reversal Zone” بهمعنی «ناحیه بازگشتی پتانسیلی» است. تأکید بر کلمه «ناحیه» بسیار مهم است؛ زیرا ما بهدنبال یک سطح قیمتی مشخص نیستیم، بلکه محدودهای را جستوجو میکنیم که در آن فشار خرید یا فروش معکوس میشود. این نواحی با دقت بالایی از طریق همپوشانی سطوح مختلف فیبوناچی به دست میآیند.
محاسبه نقاط PRZ عمدتاً با دو ابزار فیبوناچی انجام میشود:
- فیبوناچی اصلاحی (Retracement): این ابزار برای اندازهگیری میزان بازگشت یک حرکت استفاده میشود. برای مثال، پساز یک موج صعودی، قیمت تا کدام سطح ممکن است اصلاح کند؟ سطوح کلیدی آن ۳۸.۲٪، ۵۰٪، ۶۱.۸٪ و ۷۸.۶٪ هستند.
- فیبوناچی پروجکشن یا اکستنشن (Projection/Extension): این ابزار برای پیشبینی هدف بعدی قیمت براساس حرکات قبلی به کار میرود؛ مثلاً موج ۵ تا کجا میتواند امتداد بیاید؟ سطوح مهم آن ۱۰۰٪، ۱۲۷.۲٪ و ۱۶۱.۸٪ هستند.
یک ناحیه PRZ قدرتمند زمانی شکل میگیرد که چندین سطح فیبوناچی از امواج مختلف در یک محدوده قیمتی کوچک با هم تلاقی کنند. به این تلاقی، «کلاستر فیبوناچی» میگویند. برای مثال، ممکن است سطح ۱۶۱.۸٪ اکستنشن موج ۱ با سطح ۱۰۰٪ پروجکشن موج ۳ در یک ناحیه نزدیک به هم قرار بگیرند. این ناحیه بهدلیل اهمیت ریاضیاتی بالا، پتانسیل زیادی برای توقف و بازگشت قیمت دارد. در واقع، اساس تحلیل مبتنی بر نقاط prz و امواج الیوت همین کلاسترهای قیمتی هستند.
راهنمای ۴ مرحلهای ترکیب نقاط PRZ و امواج الیوت
اکنون که با هر دو مفهوم بهخوبی آشنا شدیم، زمان آن رسیده که این دو را در یک استراتژی عملی و گامبهگام ترکیب کنیم. این ترکیب به ما کمک میکند تا از ورودهای تصادفی پرهیز کنیم و فقط در نقاطی با احتمال موفقیت بالا وارد معامله شویم.
مرحله اول تحلیل ساختار با شمارش امواج الیوت
این مرحله پایه و اساس کل استراتژی است. پیشاز رسم هر خطی روی نمودار، باید زمان بگذارید و ساختار بازار را تحلیل کنید. از خود بپرسید: آخرین حرکت بزرگ بازار کدام بوده است؟ آیا میتوانم یک ساختار ۵ موجی حرکتی را تشخیص دهم؟ یا بازار در یک فاز اصلاحی پیچیده قرار دارد؟
شمارش امواج به شما یک سناریوی محتمل را نمایش میدهد. برای مثال، اگر تحلیل شما نشان بدهد که بازار در حال تکمیل آخرین لگ از موج ۵ یک روند صعودی است، ذهن شما آماده جستوجو برای موقعیتهای فروش میشود. یک اشتباه رایج که بسیاری از معاملهگران مرتکب میشوند، تمرکز صرف روی الگوهای کندلی یا اندیکاتورها بدون درنظر گرفتن ساختار کلی بازار است. شمارش امواج الیوت این خلاء را پر میکند و به حرکات قیمت معنا میبخشد. این اولین گام برای تسلط بر ترکیب نقاط prz و امواج الیوت است.
مرحله دوم محاسبه نقاط PRZ با فیبوناچی
پساز آنکه سناریوی الیوتی خود را مشخص کردید، نوبت بهدقت ریاضی میرسد. در این مرحله، باید ناحیهای را که انتظار پایان موج موردنظر را دارید با ابزارهای فیبوناچی مشخص کنید. این فرایند که بخشی از آموزش امواج الیوت و فیبوناچی است، بهصورت زیر انجام میشود:
- برای یافتن انتهای موج ۵: میتوانید از فیبوناچی اکستنشن استفاده کنید. برای مثال، طول موج ۱ را اندازهگیری و آن را از انتهای موج ۴ پروجکت کنید. سطوح ۶۱.۸٪، ۱۰۰٪ و ۱۶۱.۸٪ اهداف محتملی برای پایان موج ۵ هستند. همچنین میتوانید طول مسیر موج ۱ تا ۳ را اندازه گرفته و ۶۱.۸٪ آن را از انتهای موج ۴ پروجکت کنید.
- برای یافتن انتهای موج C در یک الگوی اصلاحی ABC: معمولاً موج C با موج A رابطه مشخصی دارد. میتوانید طول موج A را اندازه گرفته و از انتهای موج B پروجکت کنید. سطوح ۱۰۰٪، ۱۲۷.۲٪ و ۱۶۱.۸٪ اهداف رایج برای انتهای موج C هستند.
وقتی شما چند مورد از این محاسبات را انجام میدهید و میبینید که مثلاً سطح ۱۶۱.۸٪ اکستنشن موج ۱ با سطح ۱۰۰٪ پروجکشن موج A در یک محدوده بسیار نزدیک به هم قرار دارند، شما یک ناحیه PRZ بسیار معتبر را شناسایی کردهاید. این ناحیه، نقطه تمرکز شما برای مراحل بعدی خواهد بود.
مرحله سوم تأییدیه نهایی از همپوشانی الیوت و PRZ
این مرحله، نقطه قوت استراتژی است. اینجا جایی است که دو تحلیل کاملاً متفاوت به یک نتیجه مشترک میرسند و سیگنال معاملاتی شما را تقویت میکنند. شما از یک طرف تحلیل ساختاری (امواج الیوت) دارید که میگوید «روند در حال اتمام است» و ازسویدیگر تحلیل قیمتی (PRZ) دارید که میگوید «این ناحیه پتانسیل بالایی برای بازگشت دارد.»
وقتی ناحیه PRZ محاسبهشده توسط شما، دقیقاً با محلی که انتظار پایان موج ۵ یا موج C را دارید منطبق میشود، یک همپوشانی قدرتمند شکل گرفته است. این همپوشانی احتمال موفقیت معامله را بهشدت افزایش میدهد؛ زیرا هم منطق ساختاری بازار و هم منطق ریاضیاتی قیمت، یک جهت را نشان میدهند. موفقیت درازمدت در استفاده از نقاط prz و امواج الیوت به شناسایی همین همپوشانیهای باکیفیت بستگی دارد.
مرحله چهارم ورود به معامله با تأیید کندل استیک
با وجود تمام تحلیلهای انجامشده، ما هنوز مستقیماً وارد معامله نمیشویم. چرا؟ چون ناحیه PRZ یک منطقه «پتانسیلی» است و قیمت ممکن است آن را نادیده بگیرد. ما به یک تأیید نهایی از خود بازار نیاز داریم که نشان بدهد خریداران یا فروشندگان در آن ناحیه وارد عمل شدهاند. این تأیید در قالب الگوهای کندل استیک بازگشتی ظاهر میشود.
پساز رسیدن قیمت به ناحیه PRZ، باید صبور باشید و منتظر تشکیل یکی از الگوهای زیر بمانید:
- پین بار (Pin Bar): کندلی با بدنه کوچک و سایه بلند که نشان میدهد، قیمت تلاش کرده است از سطح عبور کند؛ اما با فشار مخالف روبهرو شده و عقبنشینی کرده است.
- الگوی پوشا یا اینگالفینگ (Engulfing): یک کندل بزرگ که بدنه کندل قبلی را کاملاً میپوشاند و نشاندهندۀ تغییر قدرت ناگهانی در بازار است.
ظاهر شدن یکی از این الگوهای قدرتمند در ناحیه PRZ، بهترین سیگنال برای ورود به معامله است. این کندل به شما میگوید که تحلیل شما درست بوده و اکنون زمان عمل است. این آخرین قطعه پازل در استراتژی نقاط prz و امواج الیوت است.
مدیریت معامله در استراتژی ترکیبی
یک استراتژی معاملاتی خوب، علاوهبر نقطه ورود، باید قوانین مشخصی برای نقطه خروج (هم در سود و هم در ضرر) داشته باشد. استراتژی نقاط prz و امواج الیوت بهدلیل ماهیت دقیق خود، این امکان را بهخوبی فراهم میکند.
اقدام | توضیحات | اهمیت (چرا مهم است؟) |
---|---|---|
نقطه ورود | ورود به معامله پساز بسته شدن کندل تأییدیه بازگشتی در داخل یا نزدیکی ناحیه PRZ. | جلوگیری از ورود عجولانه. شما منتظر میمانید تا خود بازار، نقطه بازگشت را تأیید کند. |
حد ضرر (Stop-Loss) | کمی بالاتر از سقف ناحیه PRZ (در معامله فروش) یا کمی پایینتر از کف ناحیه PRZ (در معامله خرید). | محافظت از سرمایه شما در صورت اشتباه بودن تحلیل. این قانون شماره یک معاملهگری است. |
حد سود (Take-Profit) | تعیین اهداف براساس ساختار موجی بعدی یا سطوح فیبوناچی مهم در جهت معامله شما. | تضمین برداشت سود و جلوگیری از تبدیل یک معامله برنده به بازنده بهدلیل تغییر جهت بازار. |
آیا بهترین الگوهای هارمونیک را می شناسید؟
پراپ FORFX
پراپ FORFX نمونه از پراپفرم های معتبر است که با بروکر معتبر Opofinance همکاری میکند. بروکر Opofinance که در سال ۲۰۲۰ در سنت وینسنت و گرنادینها تأسیس شده، اخیراً مجوز ASIC را دریافت کرده است. این همکاری میان FORFX و Opofinance به ارائه برنامههای مختلفی برای تریدرها در حوزه پراپ تریدینگ منجر شده است.
سخن پایانی
ترکیب نقاط prz و امواج الیوت یک چارچوب معاملاتی منطقی و مبتنی بر احتمالات است. این روش با فراهم کردن دو لایه تأیید (ساختار بازار و سطوح کلیدی قیمت)، ابهام را کاهش میدهد و به شما کمک میکند تا تصمیمات معاملاتی آگاهانهتری بگیرید. این استراتژی بهجای تکیه بر شانس، یک رویکرد منظم برای تحلیل بازار نمایش میدهد که با مدیریت ریسک صحیح، میتواند نرخ موفقیت شما را بهطور قابلتوجهی بهبود ببخشد و پایه و اساس یک استراتژی موفق معاملاتی باشد.
بهترین تایمفریم برای این استراتژی چیست؟
این استراتژی در تمام تایمفریمها قابلاستفاده است؛ اما در تایمفریمهای ۴ ساعته و روزانه بهدلیل دادههای بیشتر و نویز کمتر، اعتبار بالاتری دارد.
اگر قیمت ناحیه PRZ را شکست چه باید کرد؟
این بهمعنای نامعتبر شدن تحلیل شماست. بههمیندلیل حد ضرر وجود دارد تا در چنین شرایطی با یک زیان کنترلشده از معامله خارج شوید و سرمایه خود را حفظ کنید.
آیا این روش فقط برای بازار فارکس کاربرد دارد؟
خیر. این یک استراتژی تحلیل تکنیکال مبتنی بر رفتار قیمت است و در هر بازاری که نقدینگی کافی داشته باشد، مانند سهام، کالاها و ارزهای دیجیتال نیز قابلاجراست.