مهم‌ترین ریسک های بازار فارکس شامل اهرم (که سود و زیان را چند برابر می‌کند و نوسانات شدید قیمت که پیش‌بینی را دشوار می‌سازد) ریسک نرخ بهره، ریسک تراکنش، ریسک طرف مقابل، ریسک کشور و ریسک اخبار است که درک و مدیریت همین خطرات، تفاوت اصلی میان یک معامله‌گر موفق و بازنده را مشخص می‌کند. برای آشنایی کامل با انواع این ریسک‌ها و یادگیری استراتژی‌های عملی برای کنترل آن‌ها، ادامه این مقاله را مطالعه کنید.

مهم‌ترین ریسک های بازار فارکس

بازار فارکس به‌دلیل ذات پویا و غیرقابل پیش‌بینی خود با ریسک‌های قابل‌توجهی همراه است. همان‌طور که گفته شد، ریسک های بازار فارکس ناشی از عوامل مختلفی هستند که بر ارزش ارزها و درنتیجه بر سود و زیان معامله‌گران تأثیر می‌گذارند. در ادامه، برخی از مهم‌ترین ریسک های بازار فارکس را به‌تفصیل شرح می‌دهیم.

ریسک اهرم

صرف‌نظر از اینکه تصمیم بگیرید از طریق کدام روش معاملات خود را انجام دهید، به‌احتمال زیاد برای بازکردن موقعیت‌های خود از مارجین استفاده خواهید کرد. بدون آن، هر بار که می‌خواهید معامله کنید، ممکن است مجبور شوید صدها هزار دلار، پوند یا یورو خرج کنید.

مارجین به این معنی است که شما برای بازکردن یک پوزیشن فقط به بخشی از کل ارزش معامله در حساب خود نیاز دارید؛ اما سود یا زیان شما همچنان براساس کل ارزش معامله شما محاسبه می‌شود که هم سود و هم زیان شما را افزایش می‌دهد. بقیه هزینه‌ای را که برای بازکردن پوزیشن نیاز دارید، بروکر به شما می‌دهد که به آن اهرم یا لوریج (Leverage) می‌گویند. در واقع شما باقی هزینه را از بروکر قرض می‌گیرید.

ریسک اهرم در فارکس به این معنا است که اگر معامله‌ای در جهت نامطلوب حرکت کند، زیان بزرگ‌تری را متحمل خواهید شد؛ چراکه با استفاده از اهرم، شما در واقع مبلغی بیشتر از سرمایه واقعی خود را معامله می‌کنید؛ بنابراین اگر معامله برعکس انتظارتان پیش برود، بیشتر ضرر می‌کنید.

نوسانات کوچک قیمت می‌تواند به سرعت موجودی حساب را کاهش داده و اگر به حد حداقل مارجین برسید، بروکر طی یک تماس مارجین (Margin call) از شما مارجین اضافی درخواست می‌کند. در بازارهای پرنوسان، استفاده تهاجمی از اهرم می‌تواند به ضررهایی بسیار فراتر از سرمایه‌گذاری اولیه منجر شود.

یکی از راه‌های کاهش ریسک اهرم، استفاده از نسبت اهرم پایین‌تر مانند ۱:۱۰ یا ۱:۲۰ به جای اهرم‌های بالا است که با کاهش حجم معامله، ریسک را نیز کم می‌کند. راه دیگر، اختصاص سرمایه مناسب است و توصیه می‌شود در هر معامله بیش از ۱ تا ۲ درصد از کل سرمایه خود را ریسک نکنید.

ریسک نرخ بهره

نرخ بهره و نرخ ارز ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند و تغییرات در یکی می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر دیگری داشته باشد. این رابطه ناشی از پویایی‌های عرضه و تقاضا در بازارهای مالی جهانی است. هنگامی که یک بانک مرکزی نرخ بهره را تغییر می‌دهد، این تصمیم می‌تواند بر جریان سرمایه‌گذاری‌ها و درنتیجه بر ارزش ارز یک کشور تأثیر بگذارد.

هنگامی که یک کشور نرخ بهره‌اش را افزایش می‌دهد، بازده اوراق قرضه و سایر دارایی‌های مالی آن نیز افزایش می‌یابد. این امر با جذب سرمایه‌گذاران بین‌المللی که به دنبال سود بالاتر هستند، باعث افزایش تقاضا برای ارز آن کشور شده و به تقویت ارزش آن در برابر سایر ارزها منجر می‌شود.

برعکس، کاهش نرخ بهره، بازده سرمایه‌گذاری‌ها را کاهش داده و می‌تواند منجر به خروج سرمایه‌گذاران به سمت فرصت‌های سودآورتر در دیگر کشورها شود. این جریان خروجی سرمایه با کاهش تقاضا برای ارز، ارزش آن را تضعیف می‌کند و همین اختلاف‌ها در ارزش ارزها، باعث تغییرات چشمگیر در قیمت‌های فارکس می‌شود.

برای پوشش ریسک نرخ بهره می‌توانید از قراردادهای آتی نرخ بهره استفاده کنید. این ابزارها امکان قفل‌کردن نرخ بهره را در آینده فراهم می‌کنند. رعایت اصول مدیریت ریسک و سرمایه مانند تنوع‌بخشی به سبد سرمایه، استفاده از سفارشات حد ضرر و محدودکردن اهرم هم می‌تواند در کنترل ریسک نرخ بهره مؤثر باشد.

ریسک تراکنش

ریسک تراکنش، یکی از جنبه‌های منحصربه‌فرد ریسک نرخ ارز، از اختلاف زمانی بین آغاز یک قرارداد فارکس و زمان تسویه نهایی آن ناشی می‌شود. از آنجا که بازار فارکس یک بازار ۲۴ ساعته و دائماً در حال تغییر است، این فاصله زمانی می‌تواند باعث نوسان نرخ ارز و ایجاد ریسک شود.

یک معامله‌گر معامله فارکس را با نرخ فعلی بازار آغاز می‌کند، اما تسویه نهایی که مبادله واقعی ارزهاست، ممکن است با تأخیر انجام شود. این تأخیر که ناشی از عواملی چون پردازش بانکی است، یک دوره انتظار ایجاد می‌کند که طی آن، تغییرات نرخ ارز می‌تواند مستقیماً بر سود یا زیان معامله‌گر تأثیر بگذارد.

به‌عنوان مثال فرض کنید یک معامله‌گر جفت ارز EUR/USD را در نرخ ۱.۱۰۰۰ می‌خرد و امیدوار است که یورو در مقابل دلار آمریکا افزایش پیدا کند. اگر پیش‌از تسویه معامله، نرخ به ۱.۰۹۵۰کاهش یابد، معامله‌گر در واقع ارز را با نرخ پایین‌تری خریداری کرده است؛ بنابراین با زیان مواجه می‌شود.

چگونه در فارکس ضرر نکنیم؟

ریسک تراکنش به‌ویژه در معاملات بزرگ‌تر یا در موقعیت‌هایی که نوسانات نرخ ارز بالا است، قابل‌توجه است. هرچه اختلاف زمانی بین ورود به قرارداد و تسویه آن بیشتر باشد، احتمال تغییرات نرخ ارز بیشتر است و ریسک برای معامله‌گر افزایش می‌یابد. این ریسک می‌تواند برای شرکت‌هایی که درگیر تجارت بین‌المللی هستند و معاملات ارزی زیادی را مدیریت می‌کنند، بسیار قابل‌توجه باشد.

برای مدیریت ریسک تراکنش، معامله‌گران و شرکت‌ها می‌توانند از استراتژی‌های مختلفی استفاده کنند که شامل استفاده از ابزارهای مشتقه مانند قراردادهای آتی یا اختیار معامله برای پوشش ریسک نرخ ارز، اجرای معاملات در زمان‌هایی که بازار باثبات‌تر است یا استفاده از خدمات ارائه‌دهندگانی است که تخصص آن‌ها کاهش ریسک تراکنش است.

 ریسک طرف مقابل

ریسک طرف مقابل یکی از ریسک های بازار فارکس است که به‌احتمال عدم انجام تعهدات از سوی یکی از طرفین در یک معامله دوجانبه اشاره دارد. این ریسک در معاملات فارکس می‌تواند بین یک معامله‌گر و بروکر یا بین دو طرف در یک معامله مستقیم اتفاق بیفتد.

در معاملات فارکس، بسیاری از قراردادها به‌صورت غیرمتمرکز و بدون وجود یک صرافی یا اتاق پایاپای مرکزی انجام می‌شوند. به‌این‌ترتیب هیچ نهاد ثالثی وجود ندارد که به‌طور رسمی ‌تضمین کند طرفین معامله به تعهدات خود عمل خواهند کرد؛ درنتیجه ریسک طرف مقابل عمدتاً ناشی از اعتماد به توانایی و تمایل طرف مقابل برای انجام معامله است.

در معاملات نقدی ارز، ریسک طرف مقابل عمدتاً به توانگری مالی کارگزار بستگی دارد. از آنجا که کارگزاران به عنوان واسطه عمل می‌کنند، اگر از نظر مالی ضعیف باشند یا با مشکل نقدینگی مواجه شوند، ممکن است نتوانند تعهدات خود را در قبال معامله‌گران انجام دهند.

این ریسک در شرایط بازار پرنوسان یا رویدادهای غیرمنتظره که بر ارزش ارزها تأثیر می‌گذارد، تشدید می‌شود. در این مواقع، یک طرف ممکن است با زیان قابل‌توجهی روبرو شده و با عدم توانایی در جبران آن، به طرف دیگر معامله زیان مالی وارد کند.

برای مدیریت ریسک طرف مقابل، معامله‌گران می‌توانند اقداماتی چون تحقیق در مورد اعتبار و ثبات مالی کارگزاران، استفاده از بروکرهای معتبر و رگوله شده و درک دقیق شرایط قرارداد را انجام دهند. همچنین استفاده از مکانیسم‌هایی مانند توافقنامه‌های تضمین یا اتاق‌های پایاپای مرکزی نیز مؤثر است.

ریسک کشور

ریسک بحران ارزی به‌ویژه هنگام سرمایه‌گذاری در ارزهای کشورهای در حال توسعه یا اقتصادهای شکننده یک نگرانی جدی برای سرمایه‌گذاران و معامله‌گران فارکس است. یک بحران ارزی معمولاً با کاهش شدید ارزش یک ارز در برابر سایر ارزهای اصلی همراه است و می‌تواند تأثیرات قابل‌توجهی بر اقتصاد یک کشور و همچنین بر معامله‌گران فارکس داشته باشد.

یک عامل کلیدی در بحران‌های ارزی کسری مکرر تراز پرداخت‌ها است. هنگامی که یک کشور به‌طور مداوم بیشتر از آنچه وارد می‌کند، هزینه ‌کند، ممکن است با کسری حساب جاری مواجه شود. این امر می‌تواند منجر به کاهش ذخایر ارزی کشور و در نهایت کاهش توانایی بانک مرکزی برای حمایت از ارزش ارز خود شود.

از دست دادن اعتماد سرمایه‌گذاران بین‌المللی به توانایی یک کشور برای حفظ ارزش ارز، می‌تواند به فروش دارایی‌ها و خروج سرمایه منجر شود. این موضوع با کاهش تقاضا برای ارز داخلی، ارزش آن را بیشتر کم کرده و یک چرخه خودتقویت‌کننده ایجاد می‌کند که در نهایت به تورم، بی‌ثباتی اقتصادی و بحران‌های سیاسی می‌انجامد.

در چنین بحرانی، سرمایه‌گذاران فارکس با ریسک نقدشوندگی و اعتباری نیز مواجه می‌شوند. کاهش شدید نقدشوندگی ممکن است تسویه موقعیت‌ها یا تبدیل دارایی‌ها را برای معامله‌گران دشوار سازد. همزمان، ریسک اعتباری به دلیل افزایش احتمال عدم پایبندی طرف‌های مقابل به تعهداتشان، بالا می‌رود.

نمونه‌های قابل‌توجهی از بحران‌های ارزی شامل بحران مالی آسیا در اواخر دهه ۱۹۹۰ و بحران اقتصادی آرژانتین در اوایل دهه ۲۰۰۰ است. در این موارد، کاهش ارزش ارزهای داخلی تأثیرات عمیقی بر اقتصادهای مربوطه داشت و همچنین معامله‌گران فارکس را با چالش‌های قابل‌توجهی مواجه کرد.

برای پوشش ریسک کشور، هنگام ارزیابی گزینه‌های سرمایه‌گذاری در ارزها باید ساختار و ثبات کشور منتشرکننده آن را مورد سنجش قرار دهید.

ریسک اخبار

ریسک اخبار در فارکس به این معنی است که انتشار برخی اخبار و گزارش‌های مهم اقتصادی می‌تواند باعث نوسانات شدید و غیرقابل پیش‌بینی در بازارهای مالی از جمله بازار فارکس شود. این اخبار می‌توانند شامل آمارهای اقتصادی مهمی ‌مانند نرخ بیکاری، تولید ناخالص داخلی، تورم، فروش خرده‌فروشی و غیره باشند که توسط دولت‌ها، بانک‌های مرکزی یا سازمان‌های معتبر منتشر می‌شوند.

انتشار این گزارش‌ها می‌تواند واکنش شدید معامله‌گران را در پی داشته باشد و باعث نوسانات قیمت در بازارها شود. نوسانات قیمت یکی از ریسک های بازار فارکس است؛ زیرا:

• نوسانات شدید می‌تواند باعث ضرر و زیان بزرگ در معاملات باز شود.
• اسپردها در زمان انتشار اخبار مهم معمولاً افزایش می‌یابد که هزینه معاملات را بالا می‌برد.
• گاهی پیش‌بینی واکنش بازار به یک خبر خاص دشوار است و می‌تواند معامله‌گران را غافلگیر کند.

به‌همین‌دلیل، بسیاری از معامله‌گران حرفه‌ای در زمان انتشار اخبار مهم اقتصادی از معامله‌کردن خودداری می‌کنند تا از ریسک اخبار در امان بمانند. یا اینکه استراتژی‌های خاصی را برای مدیریت این ریسک اتخاذ می‌کنند. آگاهی از تقویم اقتصادی و زمان انتشار اخبار مهم می‌تواند به شما کمک کند تا از ریسک اخبار اجتناب کنید.

مفهوم مدیریت سرمایه در فارکس یعنی چه؟

چگونه ریسک را در معاملات فارکس مدیریت کنیم؟

استراتژی‌ها و ابزارهای مختلفی برای محدودکردن ریسک معاملات فارکس وجود دارد. دو مورد از مهم‌ترین آن‌ها، استفاده از حد ضرر (Stop Loss) و حد سود (Take profit) و داشتن یک برنامه معاملاتی است. در ادامه به توضیح این روش‌ها می‌پردازیم.

حد ضرر (Stop Loss) و حد سود (Take Profit)

حد ضرر و حد سود دستورهایی هستند که به بروکر شما می‌گویند زمانی که موقعیت شما به سطح خاصی رسید، آن را ببندند. حد ضرر زمانی که به مقدار تعیین‌شده ضرر برسد، موقعیت را می‌بندد و حد سود زمانی که به سطح تعیین‌شده سود برسد، موقعیت را می‌بندد. حد سود اغلب با عنوان «حد مجاز» (Limit) هم شناخته می‌شود.

حد ضرر روش مفیدی برای تعیین ریسک کلی شما در هر معامله است. برای مثال، اگر می‌خواهید ۵ پوند به‌ازای هر پیپ روی GBP/USD شرط‌بندی کنید؛ اما تنها قادر به ریسک‌کردن ۳۰۰ پوند هستید، می‌توانید از حد ضرر استفاده کنید.

ایجاد یک برنامه معاملاتی مدون

برنامه‌ریزی استراتژی پیش‌از ورود به معامله برای محدودکردن ریسک های بازار فارکس ضروری است. در غیراین صورت، احساسات می‌توانند در هیاهوی بازارها منجر به معاملات بد شوند.

برنامه معاملاتی شما باید شامل مواردی مانند میزان واریز به حساب شما و ریسک پذیرفته‌شده در هر معامله (از جمله نسبت ریسک به پاداش) باشد.

خدمات FORFX

FORFX یک شرکت پیشگام و نوآور در حوزه پراپ تریدینگ است که راه حل جدیدی را برای معامله‌گران ایرانی در بازار فارکس ارائه کرده است. این شرکت با معرفی محصول بدیع و منحصربه‌فرد خود موسوم به «حساب لایو»، فرایند دریافت سرمایه را برای تریدرها بسیار ساده‌تر از گذشته کرده است. معامله‌گران می‌توانند با استفاده از حساب شخصی خود در چالش FORFX شرکت کنند.

سخن پایانی

بازار فارکس به‌دلیل پتانسیل بالای سودآوری و نقدینگی فراوان برای بسیاری از معامله‌گران جذاب است؛ اما معامله در این بازار بدون آگاهی و آمادگی برای مواجهه با ریسک‌های مختلف می‌تواند به ضررهای سنگین منجر شود. ریسک های بازار فارکس مانند نرخ بهره، اهرم مالی، نقدینگی و نوسانات شدید، همه و همه نیازمند توجه و برنامه‌ریزی دقیق هستند.

برای کاهش این ریسک‌ها و افزایش احتمال موفقیت در بازار فارکس باید به اصول اولیه مدیریت ریسک پایبند باشید. استفاده از دستورات توقف ضرر، تنظیم حجم معاملات متناسب با سرمایه، داشتن یک برنامه معاملاتی محکم و انعطاف‌پذیر و به‌روزرسانی دائمی ‌دانش و تجربیات خود می‌تواند به شما کمک کند تا در این بازار پرچالش از پس ریسک‌ها برآیید و مسیر موفقیت خود را هموارتر کنید.

منابع: + + +