در تحلیل تکنیکال فارکس، شناخت انواع کندلها مانند کندل دوجی، ماروبوزو، چکشی و پوششی، نقش کلیدی در تشخیص جهت حرکت بازار دارد. هر کندل با شکل خاص خود، اطلاعاتی درباره رفتار خریداران و فروشندگان در یک بازه زمانی مشخص ارائه میدهد. برای یادگیری کامل ساختار، کاربرد و مثالهای واقعی از هر نوع کندل، ادامه مقاله را از دست ندهید.
کندل چیست؟
کندلها ابزاری تصویری برای نمایش حرکات قیمت هستند که سه نوع اصلی دارند:
- صعودی (سبز/سفید) – فشار خرید غالب
- نزولی (قرمز/سیاه) – فشار فروش غالب
- ادامهدهنده – نشاندهنده تردید بازار
کاربردهای کلیدی:
- تشخیص سریع وضعیت بازار با یک نگاه
- شناسایی سطوح حمایت/مقاومت
- پیشبینی تغییر روندها یا ادامه حرکت
الگوهای مهم کندلی:
- برخی نشاندهنده تعادل بین خریداران و فروشندگان هستند
- برخی دیگر تغییر روند یا ادامه روند را پیشبینی میکنند
- معروفترین آنها: ماروبوزو، دوجی، چکش، مرد آویزان
مزیت اصلی: ارائه اطلاعات جامع قیمتی (بالاترین، پایینترین، قیمت باز و بسته شدن) در قالب بصری و قابلدرک
اجزای اصلی انواع کندل در فارکس
الگوی کندل سطوح قيمت بازشدن، بستهشدن، بالاترین و پایینترین قیمت را در یک دوره زمانی مشخص نشان میدهد. هر کندل سه جزء اساسی دارد:
- بدنه که نشاندهندۀ محدودۀ بازشدن تا بستهشدن قیمت است و تفاوت این دو را نشان میدهد.
- فتیله یا سایه که نشاندهندۀ بالاترین و پایینترین قیمت در طول بازه زمانی نموداری که روی آن هستید (۵ دقیقه، روزانه و غیره)، است.
- رنگ که جهت حرکت بازار را نشان میدهد؛ یک بدنه سبز (یا سفید) نشاندهندۀ افزایش قیمت است، درحالیکه یک بدنه قرمز (یا سیاه) نشاندهندۀ کاهش قیمت است.
همانطور که در تصویر بالا مشاهده میکنید، رنگ یک کندل زمانی سبز است که قیمت بستهشدن یک کندل برای آن بازه زمانی خاص (فرض کنید تایم فریم روزانه) بیشتر از قیمت بازشدن کندل باشد. این کندل بهعنوان یک کندل صعودی (کندل گاوی) شناخته میشود. رنگ یک کندل زمانی قرمز است که قیمت بستهشدن یک کندل برای آن بازه زمانی خاص (باز هم فرض کنید تایم فریم روزانه) کمتر از قیمت بازشدن کندل باشد. این کندل بهعنوان یک کندل نزولی (کندل خرسی) شناخته میشود.
وقتی تایم فریم روزانه است، قیمت بازشدن قیمت ساعت ۹:۱۵ صبح و قیمت بستهشدن قیمت ساعت ۳:۳۰ پساز ظهر بهوقت محلی بازار است و کف و سقفها بهترتیب پایینترین و بالاترین قیمتی است که یک سهم یا اسکریپت در کل روز بین ساعت ۹:۱۵ صبح تا ۳:۳۰ پساز ظهر به آن رسیده است. وقتی رنگ قرمز است، قیمت بستهشدن در ساعت ۳:۳۰ کمتر از ۹:۱۵ صبح (یعنی قیمت بازشدن) بوده است.
انواع کندل در فارکس
انواع کندل فارکس را میتوان به سه دسته اصلی تقسیم کرد: کندلهای صعودی، نزولی و ادامهدهنده. هر یک از این انواع کندل های فارکس الگوهای منحصربهفردی را نشان میدهند که میتوانند به معاملهگران در تشخیص روندها و نقاط ورود و خروج از معاملات کمک کنند.
کندلهای صعودی
نشاندهنده غلبه خریداران در بازار هستند و معمولاً پس از یک روند نزولی ظاهر میشوند که میتواند نشانه تغییر روند باشد. معروفترین کندلهای صعودی شامل کندل چکش (Hammer) که نشانه بازگشت روند است، کندل ماروبوزوی سفید (White Marubozu) که نشاندهنده قدرت بالای خریداران است و کندل صلیب سفید (White Spinning Top) که نشاندهنده تردید در بازار است میشوند.
کندلهای نزولی
بیانگر قدرت فروشندگان هستند و اغلب پس از روندهای صعودی دیده میشوند. از مهمترین این کندلها میتوان به کندل ماروبوزوی سیاه (Black Marubozu) که نشاندهنده فشار شدید فروش است و کندل ستاره دنبالهدار (Shooting Star) که نشانه بازگشت روند صعودی است اشاره کرد.
کندلهای ادامهدهنده
نشاندهنده تداوم روند فعلی بازار هستند و به معاملهگران در تأیید جهت فعلی بازار کمک میکنند. کندلهای سایهدار سفید و سیاه (White/Black Candlestick with Long Wicks) از نمونههای مهم این نوع کندلها محسوب میشوند.
درک صحیح این کندلها و الگوهای آنها به معاملهگران کمک میکند تا نقاط مناسب ورود و خروج را شناسایی کنند و تصمیمات معاملاتی بهتری بگیرند. تسلط بر کندلشناسی میتواند به بهبود عملکرد معاملاتی و افزایش دقت در پیشبینی حرکات قیمت منجر شود.
معرفی بهترین کندلها برای معامله
الگوهای کندلی در بازارهای مالی و کاربرد آنها
الگوهای کندل نشاندهندۀ بصری چگونگی تأثیرگذاری نیروهای عرضه و تقاضا بر قیمت هر سهام یا کالای خاص هستند. این الگوها برای اولین بار در قرن هفدهم در ژاپن مورد استفاده قرار گرفتند و توانستهاند احساسات بازیگران بازار را روی یک نمودار قیمت بهخوبی به نمایش بگذارند؛ بهطوریکه بهراحتی قابل خواندن و درک است. برای هریک از انواع کندل ها در فارکس، الگوهای مختلفی وجود دارد که معاملهگران میتوانند از آنها برای شناسایی و معامله در بازار استفاده میکنند.
معاملهگرانی که از الگوهای کندل استفاده میکنند، میتوانند نمودار را به روشی بسیار مؤثرتر بخوانند. همانطور که گفته شد، انواع کندل در فارکس را میتوان به سه دسته تقسیم کرد. در ادامه به بررسی الگوهای هر دسته خواهیم پرداخت.
الگوهای کندل صعودی
الگوهای صعودی ممکن است پساز یک روند نزولی بازار شکل بگیرند و نشاندهندۀ معکوسشدن حرکت قیمت باشند. این الگوها برای معاملهگران نشانگری هستند تا برای کسب سود از هر مسیر صعودی، موقعیت خرید (لانگ) باز کنند.
چکش (Hammer)
چکش (Hammer) یک الگوی کندل معکوس صعودی است که در انتهای روندهای نزولی ظاهر میشود. این الگو از بدنهای کوتاه با یک فتیله پایین بلند که معمولاً حداقل دو برابر طول بدنه است، تشکیل شده است.
چکش نشان میدهد که اگرچه در طول روز فشار فروش قوی وجود داشته است، در نهایت فشار خرید قوی قیمت را دوباره بهسمت بالا سوق داده است. رنگ بدنه میتواند متفاوت (صعودی یا نزولی) باشد؛ اما چکشهای سبز (صعودی) نشاندهندۀ بازار گاوی قویتری نسبت به چکشهای قرمز هستند و سیگنال قویتری تلقی میشوند.
چکش معکوس (Inverted Hammer)
چکش معکوس الگوی صعودی مشابهی است؛ تنها تفاوت این است که فتیله بالایی بلند و فتیله پایینی کوتاه است.
این الگو نشاندهندۀ فشار خرید بهدنبال فشار فروشی است که به اندازه کافی برای پایینآوردن قیمت بازار قوی نبوده است. چکش معکوس نشان میدهد که خریداران بهزودی کنترل بازار را در دست خواهند گرفت.
پوشش صعودی (Bullish Engulfing)
الگوی پوشش یا پوشاننده صعودی از دو کندل تشکیل شده است. کندل اول که نزولی است، کاملاً درون بدنه کندل دوم که همیشه صعودی است، قرار میگیرد.
اگرچه روز دوم پایینتر از روز اول باز میشود؛ اما بازار صعودی قیمت را بهسمت بالا سوق میدهد و در نهایت منجر به برد آشکار خریداران میشود.
یک مثال از الگوی پوشاننده صعودی در شکل زیر نشان داده شده است:
خط نفوذ (Piercing Line)
خط نفوذ یک الگوی دو کندلی است که از یک کندل قرمز بلند و بهدنبال آن یک کندل سبز بلند تشکیل شده است. در واقع، یک کندل صعودی بهدنبال یک کندل نزولی ظاهر میشود. دومین کندل که صعودی است، باید بالاتر از میانه بدنه کندل نزولی اول بسته شود.
معمولاً شکاف یا گپ (gap) قابلتوجهی بین قیمت بستهشدن کندل اول و قیمت بازشدن کندل سبز وجود دارد که نشاندهندۀ فشار خرید قوی است؛ زیرا قیمت به میانه قیمت روز قبل یا بالاتر از آن فشار داده میشود.
اگرچه معمولاً کندل صعودی با قیمتی پایینتر از قیمت بستهشدن کندل نزولی باز میشود؛ اما اگر قیمت بازشدن کندل دوم برابر با قیمت بستهشدن کندل اول باشد، الگو همچنان معتبر است؛ اگرچه بهعنوان یک الگوی ضعیف درنظر گرفته میشود.
نمونهای از کندل خط نفوذ را در شکل زیر مشاهده میکنید:
ستارۀ صبح (Morning Star)
الگوی کندل ستاره صبح در یک روند نزولی بازار نزولی نشانه امید درنظر گرفته میشود. این الگو از سه کندل تشکیل شده است: یک کندل با بدنه کوتاه بین یک کندل قرمز بلند و یک کندل سبز بلند. بهطور سنتی، «ستاره» هیچ گونه همپوشانی با بدنههای بلندتر نخواهد داشت؛ زیرا بازار هم در زمان بازشدن و هم در زمان بستهشدن شکاف دارد.
این الگو نشان میدهد که فشار فروش روز اول در حال کاهش است و یک بازار گاوی در حال ظهور است.
سه سرباز سفید (Three White Soldiers)
الگوی سه سرباز سفید طی سه روز رخ میدهد. این الگو از کندلهای سبز (یا سفید) بلند متوالی با فتیلههای کوچک تشکیل شده است که بهتدریج نسبت به روز قبل، بالاتر باز و بسته میشوند.
این الگو یک سیگنال صعودی بسیار قوی است که پساز یک روند نزولی رخ میدهد و نشاندهندۀ پیشروی مداوم فشار خرید است.
کندل ماروبوزو صعودی (Bullish Marubozu)
الگوی کندل ماروبوزو یک الگوی حرکت قوی فارکس است که معمولاً در سطوح حمایت یا مقاومت ظاهر می شود. کندل ماروبوزو سایه (فتیله) بسیار کوتاهی دارد یا اصلاً سایه ندارد.
یک کندل صعودی در پایینترین قیمت یک کندل نزولی باز میشود و در نزدیکی همان سطح قیمت بالای کندل قبلی خود بسته میشود. این کندل نشاندهندۀ قدرت خریداران است.
ظهور یک کندل ماروبوزو صعودی در یک روند صعودی ممکن است نشاندهندۀ ادامه روند جاری باشد، درحالیکه در یک روند نزولی میتواند نشاندهندۀ یک تغییر احتمالی جهت بهسمت صعود باشد.
یک مثال از یک کندل ماروبوزو صعودی در شکل زیر نشان داده شده است:
الگوهای کندل نزولی
الگوهای کندل نزولی معمولاً پساز یک روند صعودی تشکیل میشوند و به نقطه مقاومت اشاره میکنند. بدبینی شدید نسبت به قیمت بازار اغلب باعث میشود معاملهگران موقعیتهای خرید خود را ببندند و برای بهرهمندی از کاهش قیمت، موقعیت فروش (Short) باز کنند. برخی از این نوع از انواع کندل در فارکس شامل موارد زیر هستند:
کندل ماروبوزو نزولی (Bearish Marubozu)
یک کندل ماروبوزو نزولی در بالاترین قیمت یک کندل صعودی باز میشود و در نزدیکی همان سطح قیمت پایین کندل قبلی خود بسته میشود. این کندل نشاندهندۀ قدرت فروشندگان است.
کندل ماروبوزو نزولی برعکس کندل ماروبوزو صعودی، اگر در یک روند نزولی ظاهر شود، ممکن است نشاندهندۀ ادامه روند باشد؛ اما در یک روند صعودی میتواند نشاندهندۀ یک الگوی معکوس نزولی احتمالی باشد.
در شکل زیر نمونهای از کندل ماروبوزو نزولی نشان داده شده است:
مرد آویزان (Hanging Man)
الگوی مرد آویزان شبیه الگوی چکش است؛ با این تفاوت که در بالای یک روند صعودی ظاهر میشود و نشاندهندۀ یک تغییر احتمالی جهت بهسمت نزولی است.
الگوی مرد آویزان مانند الگوی چکش نشان میدهد که در طول جلسه معاملاتی فشار فروش وجود داشته است؛ اما در نهایت خریداران بر آن غلبه کردهاند و قیمت را بهسمت بالا هل دادهاند.
در طول یک روند صعودی، این الگوی کندل فارکس اغلب بهعنوان نشانهای از شروع از دستدادن کنترل بازار توسط خریداران و درنتیجه، احتمال وقوع یک معکوس درنظر گرفته میشود.
مثالی از این الگو را میتوانید در شکل زیر مشاهده کنید:
ستاره دنباله دار (Shooting Star)
ستاره دنبالهدار تقریباً همان شکل چکش معکوس را دارد؛ اما در یک روند صعودی تشکیل میشود: بدنه پایینی کوچک و فتیله بالایی بلندی دارد.
معمولاً بازار هنگام بازشدن کمی بالاتر میرود و پیشاز بستهشدن با قیمتی کمی بالاتر از قیمت باز به بالاترین قیمت درون روز میرسد؛ مانند ستارهای که به زمین میافتد.
بدنه کندل ستاره دنبالهدار میتواند صعودی یا نزولی باشد؛ اما اگر بدنه نزولی باشد، الگو قویتر در نظر گرفته میشود.
پوشش نزولی (Bearish Engulfing)
الگوی پوشش یا پوشاننده نزولی در انتهای یک روند صعودی رخ میدهد. کندل اول بدنه سبز کوچکی دارد که توسط یک کندل قرمز بلند بعدی بلعیده میشود.
این الگو نشاندهندۀ اوج یا کندشدن حرکت قیمت و نشانهای از رکود قریبالوقوع بازار است. هر چه کندل دوم پایینتر برود، احتمالاً روند نزولی مهمتر خواهد بود.
ستاره شامگاهی (Evening Star)
ستاره شامگاهی یک الگوی سه کندلی است که معادل ستاره صبح صعودی است. این الگو از یک کندل کوتاه که بین یک کندل سبز بلند و یک کندل قرمز بزرگ قرار گرفته است، تشکیل شده است.
الگوش ستاره شامگاهی نشاندهندۀ معکوسشدن یک روند صعودی است و بهویژه زمانی که کندل سوم سودهای کندل اول را از بین میبرد، قوی است.
سه کلاغ سیاه (Three Black Crows)
الگوی کندل سه کلاغ سیاه شامل سه کندل قرمز بلند متوالی با فتیلههای کوتاه یا بدون فتیله است. هر جلسه با قیمتی مشابه روز قبل باز میشود؛ اما فشار فروش قیمت را در هر بستهشدن پایینتر و پایینتر میبرد.
معاملهگران این الگو را بهعنوان شروع یک روند نزولی قوی تفسیر میکنند؛ زیرا فروشندگان در سه روز معاملاتی متوالی بر خریداران غلبه کردهاند.
پوشش ابر تیره (Dark Cloud Cover)
الگوی ابر تیره پوشاننده یک الگوی معکوس نزولی است که در روندهای صعودی ظاهر میشود و اساساً برعکس الگوی خط نفوذ (Piercing Line) است. یک ابر سیاه روی خوشبینی روز گذشته را گرفته است.
این الگو از دو کندل تشکیل شده است: یک کندل صعودی که بهدنبال آن یک کندل نزولی میآید. کندل دوم بالاتر از قیمت بستهشدن کندل اول باز میشود؛ اما پساز آن کاهش مییابد و پایینتر از نصف بدنه کندل اول بسته میشود.
مشابه الگوی خط نفوذ، الگوی ابر تیره پوشاننده حتی زمانی که کندل دوم در قیمت بستهشدن کندل اول باز شود، معتبر تلقی میشود؛ اما نکته مهم این است که کندل دوم در این الگوی فارکس باید جایی پایینتر از نصف بدنه کندل اول بسته شود.
این الگو نشان میدهد که فروشندگان کنترل جلسه را به دست گرفتهاند و قیمت را بهشدت پایین میآورند. اگر فتیلههای کندلها کوتاه باشند، نشان میدهد که روند نزولی بسیار قاطع بوده است.
الگوهای کندل ادامهدهنده
اگر یک الگوی کندل نشاندهندۀ تغییر در جهت بازار نباشد، به آن الگوی ادامهدهنده (Continuation Pattern) گفته میشود. این الگوها میتوانند به معاملهگران در شناسایی دوره استراحت در بازار، یعنی زمانی که تردید در بازار یا حرکت خنثی قیمت وجود دارد، کمک کنند.
دوجی (Doji)
وقتی قیمت باز و بستهشدن بازار تقریباً در یک نقطه قیمتی باشد، کندل شبیه صلیب یا علامت مثبت بهنظر میرسد. معاملهگران باید مراقب بدنهای کوتاه تا غیر موجود با فتیلههایی با طول متفاوت باشند.
این الگوی دوجی بیانگر نبردی بین خریداران و فروشندگان است که در نهایت منجر به عدم سود خالص برای هیچ یک از طرفین میشود. دوجی بهتنهایی یک سیگنال خنثی است؛ اما میتوان آن را در الگوهای معکوس مانند ستاره صبح صعودی و ستاره شامگاهی نزولی یافت.
فرفره (Spinning Top)
الگوی کندل فرفره دارای بدنهای کوتاه است که در مرکز بین فتیلههایی با طول مساوی قرار گرفته است. این الگو نشاندهندۀ تردید در بازار است که منجر به هیچ تغییر معناداری در قیمت نمیشود. خریداران قیمت را بالاتر فرستادند، درحالیکه فروشندگان دوباره آن را پایین کشیدند. فرفرهها اغلب بهعنوان دورهای از تثبیت یا استراحت، پساز یک روند صعودی یا نزولی قابلتوجه تفسیر میشوند.
فرفره بهتنهایی یک سیگنال نسبتاً خوشخیم است؛ اما میتواند بهعنوان نشانهای از اتفاقات آینده تفسیر شود؛ زیرا نشان میدهد که فشار فعلی بازار در حال کنترل است.
سه روش نزولی (Falling Three Methods)
الگوهای تشکیل سه روش برای پیشبینی ادامه روند فعلی، چه نزولی و چه صعودی استفاده میشوند.
الگوی نزولی به «سه روش نزولی» معروف است. این الگو از یک بدنه قرمز بلند، بهدنبال سه بدنه سبز کوچک و یک بدنه قرمز دیگر تشکیل شده است. تمام کندلهای سبز در محدوده بدنههای نزولی قرار دارند. این الگو به معاملهگران نشان میدهد که خریداران به اندازه کافی برای معکوسکردن روند، قدرت ندارند.
سه روش صعودی (Rising Three Methods)
الگوی سه روش صعودی، برعکس الگوی نزولی است. این الگو شامل سه قرمز کوتاه در محدوده دو سبز بلند است. این الگو به معاملهگران نشان میدهد که برخلاف برخی فشارهای فروش، خریداران همچنان کنترل بازار را در دست دارند.
تسلط بر این الگوها یکی از مهارتهای اساسی برای هر معاملهگر تکنیکال محسوب میشود.
پراپ FORFX
پراپ FORFX نمونه از پراپ فرم های معتبر است که با بروکر معتبر Opofinanceهمکاری میکند. بروکر Opofinance که در سال ۲۰۲۰ در سنت وینسنت و گرنادینها تأسیس شده، اخیراً مجوز ASIC را دریافت کرده است. این همکاری میان FORFX و Opofinance به ارائه برنامههای مختلفی برای تریدرها در حوزه پراپ تریدینگ منجر شده است. از جمله برنامههای اصلی این پراپ فرم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- طرح حساب دمو: این طرح شامل دو مدل چالش است. مدل اول با نام «حرفهای» به تریدرها این امکان را میدهد که از بین تنظیمات ریسک نرمال و پر ریسک، گزینهای را که با استراتژی آنها سازگار است، انتخاب کنند.
- مدل فوقحرفهای: این مدل نیز شامل تنظیمات ریسک نرمال و پر ریسک مشابه مدل حرفهای است؛ اما با دو تفاوت اصلی. اول در مدل فوقحرفهای، تقسیم سود به میزان ۹۰ درصد است و دوم در این مدل تریدرها میتوانند از امکان تکرار رایگان استفاده کنند؛ هرچند که باید توجه داشته باشید که فورافایکس یک پراپ تریدینگ رایگان نیست.
سخن پایانی
کندلها یکی از مهمترین ابزارهای تحلیل تکنیکال در بازارهای مالی از جمله فارکس هستند. آشنایی با انواع کندل در فارکس و توانایی تفسیر آنها میتواند به شما در شناسایی الگوها، روندها و نقاط ورود و خروج از معاملات کمک زیادی کند؛ اما باید توجه داشته باشید که کندلها تنها یک جزء از تحلیل تکنیکال هستند و باید آنها را در کنار سایر ابزارها و شاخصهای تحلیل تکنیکال مانند خطوط روند، میانگینهای متحرک، اندیکاتورهای مومنتوم و الگوهای نموداری مورد استفاده قرار دهید تا بتوانید بهترین تصمیمگیری معاملاتی خود را داشته باشید. علاوهبراین، تحلیل بنیادی و خبرهای مهم اقتصادی هم نقش مهمی در تصمیمگیریهای معاملاتی دارند و نباید نادیده گرفته شوند.
هر چقدر در تفسیر انواع کندل فارکس و سایر ابزارهای تحلیل، مهارت و تجربه بیشتری کسب کنید و از روشهای مدیریت ریسک و انضباط معاملاتی غافل نشوید، میتوانید موفقیت بیشتری در بازار فارکس کسب کنید.
آیا الگوهای کندل برای معامله کافی هستند؟
ازآنجاکه معامله در بازارهای مالی در مورد احتمالات است، بسیاری از معاملهگران از الگوهای کندل همراه با سایر ابزارهای تحلیلی استفاده میکنند. این ابزارها میتوانند شامل شاخصهای اشباع خرید یا اشباع فروش در تحلیل تکنیکال یا تحلیل بنیادی باشند. استفاده از الگوهای کندل بههمراه سطوح حمایت و مقاومت و سایر ابزارهای تحلیل میتواند ترکیبی قوی برای کمک به تصمیمات معاملاتی شما ایجاد کند.
آیا الگوهای انواع کندل در فارکس واقعاً کار میکنند؟
بله، تحلیل الگوهای کندل واقعاً کار میکند؛ زیرا یک کندل به شما میگوید که در یک دوره زمانی خاص چه اتفاقی برای قیمت افتاده است. هنگام استفاده از الگوهای کندل برای معامله، تحلیل بیشتری برای تعیین اینکه بازار تا چه حد میتواند حرکت کند و سپس شناسایی بهترین سطوح توقف ضرر و حد سود برای مدیریت صحیح ریسک مورد نیاز است.
کدام الگوی کندل قابل اعتمادتر است؟
انواع کندل در فارکس در اختیار معاملهگران قرار دارد. قابلیت اطمینان هر الگو به نحوه استفاده معاملهگر از آن و توانایی او در استفاده از آنها در شرایط مناسب بازار بستگی دارد.
آیا میتوان از کندلها در معاملات سایر داراییها به غیر از فارکس استفاده کرد؟
بله، از کندلها در معاملات سایر داراییها مانند سهام، شاخصها و کالاها هم میتوانید استفاده کنید.